1995’te DVD player’lar heyecan verici birer cümbüş cihazıyken internete ulaşmak, masaüstü PC sahipleri için görülmemiş bir deneyimdi. 25 sene içerisinde teknolojide değerli değişiklikler oldu. Teknolojinin kişileri habere, partiye ve muhabere kurmaya daha kolay ulaştırarak, insan hayatına birçok şey kattı.
İşte son çeyrek asırdaki 10 kıymetli teknolojik gelişme…
APPLE IPHONE
Birinci akıllı telefon olmasa da, 2007’de tanıtılan iPhone ile telefonlar yeni bir biçime bürünmüştü. Toplumsal platformlar, iletileşme ve mobil internet, masaüstü bilgisayardan çıkıp telefonlara gelmeseydi, bugünkü kadar âlemşümul ve güçlü olmayacaktı. Birinci iPhone’un tanıtımının 13 sene sonrasında bugün, 3 buçuk milyardan çokça insan, yani yerkürenin neredeyse yarıısı akıllı telefon kullanıyor.
WI-FI
1995’te internette dolaşmak için öncelikle bir ağ kablosuna gereksiniminiz vardı. Wi-Fi, 1997’de ortaya çıktı ve kullanıcılara sunuldu. Bir router ve laptopa bağlayacağınız bir aksesuar, kablosuz internetin kapılarını açıyordu. Wi-Fi yıllar içinde hızlandı ve bilgisayarlara, mobil cihazlara ve velev arabalara girdi.
SESLİ ASİSTANLAR
Google Asistan’dan Apple Siri’ye konutunuzdaki hoparlörleri sesinizle denetim edip, hava durumunu öğrenmek, müzik çalmak yahut haber dinlemek mümkün hale geldi. 2019 itibariyle yerküre çapında 3,25 milyar sesli asistan cihazının kullanıldığı belirtiliyor. Bu sayının 2023’te 8 milyara yükselmesi bekleniyor.
BLUETOOTH
Bir diğer kablosuz temas teknolojisi olan Bluetooth, cihazları kısa aralıkta birbirine bağlıyor. 1999’da tüketicilerin tasarrufuna açılan Bluetooth, telefonu kulaklığa bağlayıp, örneğin otomobildeyken konuşmanızı sağlamak için geliştirilmişti. Bluetooth bugün kulaklıklardan taşınabilir hoparlörlere, stereo alıcılardan arabalara birçok meydana genişledi.
VPN
Asıl gayesi internet üzerinde iki nokta arasında şifreli bir tünel oluşturmak olan sanal şahsi ağlar (VPN), hem şirketler hem de ferdi kullanıcılar için vazgeçilmez bir araç haline geldi. 1996’da geliştirilen teknoloji, birinci başta çalışanların şirket intranet’ine inançlı olarak bağlanmayı amaçlıyordu. 2018 itibariyle internet kullancılarının yaklaşık çeyreği, sansürleri aşmak, konum tabanlı ketlerin üstesinden gelmek için VPN kullanıyor.
BITCOIN
Birkaç sene evvelki yükselişiyle konuşulmaya başlanan dijital para ünitesi Bitcoin, 1.000 doları birinci kere 1 Ocak 2017’de geçti ve birebir yılın aralık ayında 17.000 dolara ulaştı. Para ünitesi, 2018’in birinci kısmında pahasının yüzde 50’sini kaybetti.
Merkezi olmayan yapısı, toplumsal dinamikleri ve teknolojisi, Bitcoin’i alımlı yapıyordu. Bilgisayarlar, şahsi bir yazılım ile “madenci” olabiliyor ve Bitcoin üretebiliyor ve para aktarımlarının kayda geçmesine yardımcı olabiliyordu.
BLOCKCHAIN
Bitcoin’den tahminen de daha değerlisi, ona gücünü veren şifreleme teknolojisi olan blok zinciri (block chain) idi. Bir anda çoğalan blockchain şirketleri, onu oylama, kimlik, kimlik doğrulama, grafik sürece, iş bulma ve sigorta ödemesi üzere meydanlara taşımaya çalıştı. Gartner, blockchain’in 2025 itibariye şirketlere 176 milyar dolar, 2030’da ise 3,1 milyar dolar kıymet getireceğini varsayım ediyor.
KUANTUM BİLGİSAYAR
Şirketler ve memleketler, kuantum bilişimle ilgili araştırmalara milyarlarca dolar harcıyorlar. Bunun nedeni, kimyada, materyal dizaynında, finans ve yapay zekada karşılığını alacaklarını düşünmeleri. On yıllardır ne kadar büyük olacağı konuşulan teknoloji, Google’ın tasarladığı kuantum işlemcisi Sycamore ile sıradanda bir bilgisayarın 10.000 yılda yapacağı işi 200 saniyede yaparak ümit vermişti.
TOPLUMSAL AĞLAR
Yaklaşık 20 sene evvel internet çok farklı bir mekandı. Mark Zuckerberg’in Facebook’u birinci olarak üniversite talebelerine, akabinde 2006’da herkese açmasıyla her şey değişti. Bugün Facebook, kullanıcıların internet üzerinden iletişimine müsaade verse de, asıl parayı reklam gelirlerinden kazanıyor. Firma, geçen sene reklamlardan 32 milyar dolar gelir elde etti.
ÜÇ BOYUTLU AĞIRLIK
Üç boyutlu yazıcılar sayesinde rastgele bir hali “yazdırabilirsiniz”. Teknoloji, üreticilerin klasik enjeksiyon kalıplama yoluyla üretilemeyen, daha hafif plastik bileşenler üretmelerine de müsaade veriyor. Üç boyutlu yazıcıları dördüncü sanayi devrimi olarak isimlendirenler var.
Kaynak: CHIP Online
Cumhuriyet